ต้นประยงศ์ดอกหอมพร้อมปลูก
ประยงค์ มีถิ่นกำเนิดในแถบประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่ ประเทศไทย พม่า ลาว อินโดนีเชีย เป็นต้น รวมถึงประเทศจีนตอนใต้ และอินเดีย ซึ่งมักพบตามป่าดิบชื้น ป่าเบญจพรรณ บ้านเรือน ริมแม่น้ำลำคลองต่าลำต้น
ประยงค์ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ลำต้นแตกกิ่งมาก และมีใบดกทำให้เป็นทรงพุ่มหนาทึบ ทรงพุ่มค่อนข้างเป็นวงกลม ลำต้นสูงประมาณ 3-6 เมตร และอาจพบสูงได้มากกว่านี้ ลำต้นมีกิ่งแตกออกที่ระดับต่ำประมาณ 1 เมตร ซึ่งเป็นส่วนของแกนลำต้น ส่วนที่เหลือเป็นกิ่งหลัก ผิวลำต้นไม่ค่อยเรียบ มักเป็นลูกคลื่น เปลือกลำต้นมีสีเทา ส่วนเนื้อไม้ของต้น และกิ่ง เป็นไม้เนื้ออ่อน เปราะหักง่าย ไม่นิยมใช้สำหรับการก่อสร้างหรือการแปรูปต่างๆ แต่ใช้เป็นเชื้อเพลิงได้
ดอก
ดอกประยงค์ แทงออกเป็นกระจุกช่อบริเวณปลายกิ่ง แต่ปลายละกิ่งจะมีก้านช่อดอก 1-10 ช่อ แต่ละช่อยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร และมีดอกประมาณ 10-20 ดอก ดอกประกอบด้วยก้านดอกสั้นๆ สีเหลืองอมเขียว ปลายสุดเป็นตัวดอกที่มีลักษณะทรงกลม สีเหลืองสด คล้ายไข่ปลา ประกอบด้วยกลีบดอกสีเหลืองโค้งหุ้มรังไข่ และเชื่อมติดกันเป็นพู จำนวน 5 กลีบ โดยตรงกลางเป็นส่วนของเกสรตัวผู้ 5 อัน และรังไข่ ส่วนขนาดดอกจะแบ่งออกตามพันธุ์ ได้แก่
– ชนิดพันธุ์ใบใหญ่ ดอกมีขนาดประมาณ 1.5-3 มิลลิเมตร
– ชนิดพันธุ์ใบใหญ่ ดอกมีขนาดประมาณ 1-1.5 มิลลิเมตร
ทั้งนี้ ใน 1 ปี ประยงค์จะออกดอกได้ประมาณ 3 ครั้ง คือ
– ครั้งแรก ประมาณเดือนมกราคม
– ครั้งที่ 2 เดือนมีนาคม-เมษายน